Афиша

Спектакль 1 сәг.30 минут дәвам итә

Режиссер — Фәрит Бикчәнтәев (Россиянең һәм Татарстанның атказанган сәнгать эшлеклесе, Татарстанның Г. Тукай исемендәге Дәүләт премиясе лауреаты, Халыкара Станиславский исемендәге премия лауреаты)
Рәссам — Сергей Скоморохов (Татарстанның М.Җәлил исемендәге республика бүләге лауреаты, Татарстанның атказанган сәнгать эшлеклесе, Татарстанның халык рәссамы, Татарстанның Г. Тукай исемендәге Дәүләт премиясе лауреаты, Россия Федерациясенең атказанган рәссамы)
Композитор — Марат Әхмәтшин
Ут куючы рәссам — Илшат Сәяхов
Режиссер ярдәмчесе — Раил Сәләхиев

«Кичер мине, әнкәй» — гаилә кыйммәтләрен, ата-ана хакын, бала хакын алгы планга куйган спектакль. 16 яшьлек Миргаянның тормышы яшьтәшләреннән берни белән дә аерылмый. Әмма бер көйгә генә аккан яшәү рәвешен кинәт кайтып төшкән Дилфүзә боза. Егет кайсы юлны сайлар, аңа ни кадерле, дуамал яшь күңелнең төбендә ниләр ята, вакыйгалар көтелмәгән борылыш алмасмы — спектакль тамашачының игътибарын ахыргача киеренке халәттә тотачак.

Спектакль «Бердәм Россия» сәяси партиясенең «Кече шәһәрләр театрлары» проекты кысаларында чыгарыла.

Әтнә театры өчен Рабит Батулланың «Кичер мине, әнкәй» пьесасы ят түгел. Әтнә халык театры тарафыннан әлеге пьеса буенча куелган спектакль 1980 елда сәхнәгә менә. 1981 елда «Кичер мине, әнкәй!» спектакле Бөтенсоюз Халык хуҗалыгы казанышлары күргәзмәсендә (ВДНХ) катнаша. Күргәзмәдә спектакльнең декоратив бизәлешенең макеты һәм спектакль буенча фотостенд күрсәтелә. Әтнә халык театры ВДНХның 2нче дәрәҗә дипломына лаек була, режиссер Гомәр Мәрдәнов көмеш медаль белән бүләкләнә. Минзифа ролен башкаручы Җәүһәрия Мәрдәнова, Әбүбәкер ролен башкаручы Рәфкать Хәкимов, артистлар Мөбарәк Хәсәнов, Ирек Садриев, Фирдания Хәйруллина, Люция Хәйруллина, Фирдания Вәлиева ВДНХда катнашучы дипломы белән бүләкләнәләр.

Режиссер, инсценировка авторы - Илсур Казакбаев (Башкортстан Республикасының Ш. Бабич ис. Дәүләт яшьләр премиясе лауреаты)
Рәссам - Альберт Нестеров (БР атказанган сәнгать эшлеклесе, "Алтын битлек" Россия милли премиясе һәм фестивале лауреаты)
Композитор - Магуля Мезинова
Хореограф – Ольга Даукаева
Ут куючы рәссам - Сергей Скорнецкий

Алар - буху нәселе дәвамчылары: Мәймүн карт (ТР Атказанган артисты Марат Хәбибуллин) һәм аның оныгы - Малай (Рәзилә Шәрифуллина). Әтисе белән әнисе ташлап калдырган Малайның бер генә хыялы бар - балыкка әверелергә, аннан Ыссык- күлгә кадәр йөзеп барырга һәм анда ак пароходны күрергә. Ә пароходта аның әти-әнисе булырга тиеш...

Хәйләсез әйберләр арасында яшәргә өйрәнгән Малай бабасының әкиятләренә мөкиббән, аеруча Мөгезле болан-ана турындагысын яратып тыңлый ул. Болан-ана бу җирләрне кешеләр аның балаларын атып үтергәч ташлап киткән. Ә болай, Малай хыялларында, болан-ана күптән кыңгыраулы бишеге белән юлга чыккан - ире "кысыр" дип тукмаган бабайның кызына бишек алып киләчәк ул.

Боланнарның әйләнеп кайтуы, һәм алар белән күзгә-күз очрашу Малайны әйтеп бетергесез тәэсирләндерә. Әйтерсең аның күз алдында бабасы сөйләгән әкият чынбарлык булып килеп баса: менә ул Мөгезле болан-ана һәм аның балалары. Әмма зур табыш хөрмәтенә оештырылган мәҗлес җир йөзеннән бер гөнаһсыз сабыйны алып китә: кара тузанда аунап яткан үтерелгән Мөгезле болан-ана башын, кәеф-сафалы ирләр, исерек бабасын күреп, тораташ булган Малай елгага ашыга...

Режиссер, инсценировка авторы - Илсур Казакбаев (Башкортстан Республикасының Ш. Бабич ис. Дәүләт яшьләр премиясе лауреаты)
Рәссам - Альберт Нестеров (БР атказанган сәнгать эшлеклесе, "Алтын битлек" Россия милли премиясе һәм фестивале лауреаты)
Композитор - Магуля Мезинова
Хореограф – Ольга Даукаева
Ут куючы рәссам - Сергей Скорнецкий

Алар - буху нәселе дәвамчылары: Мәймүн карт (ТР Атказанган артисты Марат Хәбибуллин) һәм аның оныгы - Малай (Рәзилә Шәрифуллина). Әтисе белән әнисе ташлап калдырган Малайның бер генә хыялы бар - балыкка әверелергә, аннан Ыссык- күлгә кадәр йөзеп барырга һәм анда ак пароходны күрергә. Ә пароходта аның әти-әнисе булырга тиеш...

Хәйләсез әйберләр арасында яшәргә өйрәнгән Малай бабасының әкиятләренә мөкиббән, аеруча Мөгезле болан-ана турындагысын яратып тыңлый ул. Болан-ана бу җирләрне кешеләр аның балаларын атып үтергәч ташлап киткән. Ә болай, Малай хыялларында, болан-ана күптән кыңгыраулы бишеге белән юлга чыккан - ире "кысыр" дип тукмаган бабайның кызына бишек алып киләчәк ул.

Боланнарның әйләнеп кайтуы, һәм алар белән күзгә-күз очрашу Малайны әйтеп бетергесез тәэсирләндерә. Әйтерсең аның күз алдында бабасы сөйләгән әкият чынбарлык булып килеп баса: менә ул Мөгезле болан-ана һәм аның балалары. Әмма зур табыш хөрмәтенә оештырылган мәҗлес җир йөзеннән бер гөнаһсыз сабыйны алып китә: кара тузанда аунап яткан үтерелгән Мөгезле болан-ана башын, кәеф-сафалы ирләр, исерек бабасын күреп, тораташ булган Малай елгага ашыга...

Бер мәхәббәт тарихын бәян итүче спектакль һәр заманда актуаль "аталар һәм балалар" проблемасына нигезләнгән. Катмарлы язмышлы икәү - малаен ялгызы үстергән аш-су остасы Кәримҗан, кызын берүзе аякка бастырган урам себерүче Әнисә балалары - Тәзкирә һәм Әбүзәр мәхәббәте ятьмәсенә чорнала. Яшьләрнең "законнары" яңача - яшьләр өлкәннәрнең тормыш рәвешләре, дәрәҗәләреннән гарьләнә, күрше тавыгы күркә булып күренә, Әбүзәр белән Тәзкирә мәхәббәте тормыш ваклыкларына сөртенә.

Кар астыннан нинди кайнар чишмә саркып чыгар да, Кәримҗан белән Әнисә язмышы кай тарафларга юнәлер икән...

«Санудгачлар килгән безгә» үзенчәлекле конфликты, автор фикеренең ачык һәм үзенчә әйтелүе белән кызыклы. Әсәрнең төп герое — гади бер бакчачы карт, авырып хастаханәгә килеп эләгә. Очраклы рәвештә генә бер палатага эләккән дәваланучыларның характерлары, тормышка карашлары, язмышлары да төрле. Хәмзиннең тормышка карашында, янәшәсендәгеләргә сизгер булуында, табигатьне олылавында чагыла. Драмада бик үткен мәсьәләр күтәрелә, автор тормышта килеп туган бик гыйбрәтле хәлләрне мәңгелек кыйммәтләр югарылыгында тәкъдим итә.

Урман җәнлекләре Урман бәйрәме ясарга карар кыла. Әлеге вакыйгага танылган әкият геройлары чакырылган. Әмма таякның иң авыр башы Шүрәле һәм Былтыр җилкәсенә төшә чөнки аларга барлык кунакларны да бәйрәмгә чакыру вазыйфасы йөкләнә. Әкиятләр иленә әлеге сәяхәт каһарманнар өчен бик күп кызыклы очрашулар һәм ачышлар бүләк итәчәк. Шүрәле белән Былтыр чын дуслык һәм игелекнең нәрсә икәнен беләчәкләр. SHURALE TRIP кызыклы һәм маҗаралы сәяхәт булачак.

Бар халык шау-гөр килеп Яңа елны каршыларга әзерләнгәндә, план корганда боегып читтә калучы, әмма сер бирмәскә тырышучы кешеләр дә бар. «Мин егетем/кызым белән романтик бәйрәм ясыйм».- ише сүзләр ыргытсалар да, аларның барыр урыны, каршылар кешесе, кушылырга теләгән күңелгә ятышлы компаниясе дә булмый. Бу елны бер төркем «бәхетсез» яшьләр, бер-берсен социаль челтәр аша табып, барысына үч итеп яңа елны зур итеп бергә каршыларга уйлыйлар. Һәрберсенең бу тормышка үз үпкәсе, кесәдә тоткан йодрыгы, капчыктагы безе бар. Болар барысы да бәхетсез төркемнең беренче очрашуларыннан ук калкып чыга башлый, әмма артка юл юк — зур күңелле бәйрәм дәлилләрен курсәтергә кирәк. Мондый авыр эштә бераз гына тылсымсыз, могҗизасыз да булмый, билгеле, әмма яшьләр мондый ук борылышларны ничек үтеп чыга алыр икән…

Спектакль 2 сәг.15 минут дәвам итә

Режиссер — Фәрит Бикчәнтәев (Россиянең атказанган сәнгать эшлеклесе, Татарстанның атказанган сәнгать эшлеклесе, Татарстанның Г. Тукай исемендәге Дәүләт премиясе лауреаты, Халыкара Станиславский исемендәге премия лауреаты)
Рәссам — Сергей Скоморохов (Татарстанның М.Җәлил исемендәге республика бүләге лауреаты, Татарстанның атказанган сәнгать эшлеклесе, Татарстанның халык рәссамы, Татарстанның Г. Тукай исемендәге Дәүләт премиясе лауреаты, Россия Федерациясенең атказанган рәссамы)
Композитор — Марат Әхмәтшин

Әлеге спектакльнең бүгенге вакыйгаларга китергән тарихы бар. Тәүге тапкыр «Беренче мәхәббәт» драмасы Г. Камал театрында 1960 елда куела. Режиссер Рәфкать Бикчәнтәев (чыгышы белән Әтнә районы Бәрәскә авылыннан) Рәхилә роленә ул чакта театр студиясенең 2 курс студенты Наилә Гәрәеваны чакыра. «Әлеге рольгә мине алуы — Рәфкатьнең батырлыгы булды. Ул чакта әле татар телен дә камил дәрәҗәдә белми идем кебек. Хәй Вахитның беренче сәхнә әсәре, ул шулкадәр заманча иде! Театрга әлеге спектакль яңа сулыш бирде, тамашачы бик әйбәт кабул итте. Минем өчен дә сәхнәдә Шәүкәт Биктимеров кебек олпат артистлар белән уйнау үзе бер мәктәп булды,» — дип искә ала Наилә Гәрәева.
1960 елда «Беренче мәхәббәт» драмасы буенча Г. Камал исемендәге Татар дәүләт академия театры сәхнәсендә куелган спектакль өчен әсәрнең авторы Х. Вахит һәм режиссеры Р. Бикчәнтәев Татарстан Республикасының Г. Тукай исемендәге Дәүләт премиясенә лаек була.
Спектакльне сәхнәгә кую барышында режиссер белән актриса кыз арасында мәхәббәт уты кабына. Ә 1961 елда Рәфкать Бикчәнтәев белән Наилә Гәрәева кавышалар. Һәм шушы союзның мәхәббәт җимеше булып дөньяга киләчәктә татарның иң танылган режиссеры булачак Фәрит Рәфкать улы аваз сала. Әнә шуңа да әлеге спектакль Бикчәнтәевлар гаиләсе өчен дә, Әтнә театры өчен дә аерым мәгънәгә ия. Фәрит Бикчәнтәевның балачак истәлекләрендә Хәй Вахитның дусты Рәфкать белән бик еш кына Бәрәскәгә кайтуы, авыл халкы белән аралашуы сакланып калган.
Беренче куелышка 60 ел тулганда «Беренче мәхәббәт» кабат сәхнәдә. Әтисенең эшен дәвам иткән, татар режиссурасын яңа баскычка күтәргән Фәрит Рәфкать улы Бикчәнтәев әлеге спектакльне ТАССРның 100, Әтнәнең - 30 еллыгы, Гомәр Мәрдәновның тууына 90 ел тулуга багышлый.

Режиссер – Гөлназ Минкина
Рәссам - Гөлназ Минкина
Композитор – Айнур Шәрәпов
Балетмейстер – Марсель Нуриев
Режиссер ярдәмчесе – Раил Сәләхиев, Ильфира Сафиуллина
Тавыш операторы – Илнар Гатиятуллин
Яктырту цехы – Руслан Кыямов

Урман уртасында урнашкан пионер лагеренда көннәрдән беркөнне Салават "Хыял йорты" дип аталган реалити шоу ясарга була. Кастинг буенча сайланган шәһәр кызлары биредә яшәргә һәм... авыл егетләрен гашыйк итәргә тиеш. Ә реалити шоуның интернетта туры трансляциясе барачак. Шәһәр кызлары бу кыргый шартларда яши, биремнәрне үти алырмы? Авыл егетләре кызларга гашыйк булырмы соң?

1993 елда Гомәр Мәрдәнов коллективка Туфан Миңнуллинның байтак ел элек язылган "Гармун белән скрипка" әсәрен тәкъдим итә. Ике пәрдәлек бу комедия җыр-биюгә, уен-көлкегә бай, уйнау өчен дә кызыклы, карау өчен дә җиңел, үзе тормышчан, гыйбрәтле дә. Тик бер четерекле мәсьәлә килеп туа – төп рольләрне башкаручыларның берсе спектакльнең башыннан ахырынача скрипкада уйнарга тиеш. Ә скрипкада уйнаучы коллективта – алай гына түгел – бөтен Әтнәсендә юк. Нишләргә? Скрипкачы булмаса соң?! Аның каравы баянчылар икәү коллективта! Ике Таһир: Таһир Габидуллин һәм Таһир Фәйзрахманов. "Туфан туган үпкәләмәс, "Гармун белән скрипка" урынына гармун белән баян булыр бездә", дигән фикергә килә режиссер. Дөрес, Мәрди ролен башкаручы Таһир Фәйзрахманов үзе бик оста баянчы булса да, гармунда моңарчы уйнаганы булмаган. Тик профессионал – профессионал инде, сүзләрне өйрәнеп, репетицияләр сәхнәгә чыга башлаганчы, Таһир тальян гармунны үз итеп өлгерде дә инде. Ә спектакльгә "Гармун уйный, баян чыңлый" дигән исем табылды. Ике Таһир белән бергә спектакльдә шулай ук өч Хәкимовлар – Гөлнур, Рәфкать һәм аларның уллары, мәктәптә укучы Илфат, сәхнә ветераны Наҗия Әскарова, Җәүһәрия Мәрдәнова, яшь артистлар Илдус Мәхмүтов, Лилия Хәкимуллина, Венера Хәйретдинова һәм Марат Хәбибуллин катнаша. "Гармун уйный, баян чыңлый" спектакленең премьерасы 15 январьда Алат авылында була, Олы Әтнә халкы исә премьераны 21 январьда тамаша кыла.

2008 елда Әтнә халык театрына Илфат Хәкимов профессионал рәссам һәм профессионал режиссер җәлеп итү максатын куя. Һәм нинди рәссам, нинди режиссер, диген әле?! Камал театрының баш рәссамы Сергей Скоморохов һәм икенче режиссеры Рамил Фазлыев! Шушы иҗади трио Хәй Вахитнең "Күк капусы ачылса" музыкаль комедиясен сәхнәләштерүгә алына.

"Күк капусы ачылса" спектаклендә сигез төп һәм бер "телсез" роль –Баянчы да өстәлә. Шакир ролен Таһир Фәйзрахманов башкара. Марат Хәбибуллин - Госман Ганиевич, Гөлия Сибгатуллина - Әсма. Гайфи ролен, берничә пробадан соң, Илфат Хәкимов үзе башкарырга алына. Газиз – Рәзиф Кәбиров, Рәмзия – Лилия Вәлиуллина, Шәмсия – Сылу Бәйрәмова һәм Ризван – Азат Хәйретдинов.

Спектакльне эшләргә чын Профессионал, Камал театрының баш рәссамын чакырдым, дип тынычланмый Илфат Хәкимов – Сергей Генадиевич Скомороховтан үз күрешен, үз хыялларын сәхнәдә тормышка ашыруны таләп итә, бәхәсләшә, үзгәртә, өстәмәләр кертә. Авыл сәхнәсендә булмаган хәл – кулисалардан баш тартып, декорацияне "кабинет" итеп кору да, урталай ярыла торган өстәл-трансформер да, Гайфинең трусигындагы этенең "портреты" да – Илфат Хәкимовның идеяләре. Илфат Хәкимов киңәшкә Рамил Фазлыевны да чакыра. 2008 елгы куелышны Илфат Хәкимов һәм Рамил Фазлыевның уртак иҗат җимеше, дип әйтергә була.

Хөкем ителүче эскәмиясендә - ятим балалар йортында үскән Наташа. Ятимнең язмышы кыл өстендә - кыргый холыклы, тәрбиянең ни икәнен белмәгән кыз кылган гамәлләре өчен җавап тота.
Кыз үзе шикелле үк ботарланган язмышлы балалар белән үскән - күбесе ташландык бала, әти-әни җылысы белән бөтенләй таныш түгел. Наташаның мәхәббәт тарихы исә хастаханә палатасында башлана - өченче кат тәрәзәсеннән аска сикергән Наташадан газета журналисты Валера интервью алырга килә. Гадәти журналист кызыксынуын хисләр белән бутаган кыз хыялында матур картина тудыра: менә алар Валера белән кавыша, егет аны җылы-назга күмә.
Хыялның гомере озын-озак булмый, шактый вакыт очрашулар өмет итеп йөргән Наташа көннәрдән бер көнне Валераның подъезд ишеге төбендә матур бер кыз белән үбешеп торганын күрә...

Спектакль «Свадебный переполох» поставлен по двум пьесам: А. Чехов – Предложение и В. Соллогуб – Беда от нежного сердца. «Все это было бы смешно, когда бы не было так грустно», – это, пожалуй, лаконичная и точная характеристика гениальных коротких произведений Антона Павловича Чехова, величайшего писателя, публициста и драматурга, которого и по сей день знают и любят во всем мире. Тонкий юмор, язвительный сарказм и вместе с тем трогательная до нежности чуткость ко всякому человеческому переживанию – отличительные черты произведений Чехова, неважно, написаны ли они в форме короткого рассказа или пьесы.

В старинной пьесе В. Соллогуба «Беда от нежного сердца» затронуты извечные темы любви и денег, отношений мужчины и женщины, матери и дочери, отца и сына. Это вечные темы. Автор увлекательно развивает интригу, то едко, то с лёгкой усмешкой высмеивает человеческие пороки и слабости. Но в финале у него всегда побеждают добродетель и справедливость.

И в наши дни хватает чувствительных, обеспеченных родителями маменькиных сыночков, женщин с цепкой ухваткой и жадных до чужого богатства. Но есть и люди чести, ценящие, прежде всего, нравственные качества человека, а уж потом состояние его банковского счета. И в этом смысле водевиль В. Соллогуба, конечно, является современным. В спектакле гармонично соединяются легкость водевиля и злободневность противостояния бескорыстия и жадности, хитрости и благородства, лицемерия и открытости.



А. Чехов, В. Соллогуб. Свадебный переполох. (А. Чехов – Предложение, В. Соллогуб – Беда от нежного сердца).
Режиссер-постановщик – Сергей Бурлаченко, народный артист Республики Калмыкия,
художник-постановщик – Елена Варова.

Что может быть самым лучшим воспитанием для непослушного мальчика. Конечно же, добрые советы любимой и заботливой бабушка. Ну а если советы не действуют? Тогда надо прибегать к крайним мерам. К таким крайним мерам пришлось прибегнуть бабушке Аминат, чтобы хоть как-то подействовать на своего непослушного внука Аскара, который что ни день, то издевался над собачками и кошками, не давал покоя своей сестре Патимат, домашним питомцам Амуру и Алмазу. Бабушка с помощью своего волшебства превратил Аскара в собачку. И его же друг Муса поиздевался над Аскаром, привязав пустую банку к его хвосту. Только тогда дошло до Аскара, что очень плохо, когда над тобой издеваются. И он начал слушаться, стал хорошим и примерным мальчиком.

Режиссер-постановщик спектакля – Джанбулат Габибов
Художник-постановщик – Зейнабат Казиева

Спектакль 1 сәг.45 минут дәвам итә

Без байлык һәм мал идарә иткән заманда яшибез. Ә малы булмаганнарга нишлисе соң? Төп геройлар - Афзал һәм Әлфия бер-берсен яраталар, әмма Әлфиянең әнисе Дахирә аларның мөнәсәбәтләренә теш-тырнагы белән каршы. Аның планнары Напалеонныкы шикелле: кызын бай һәм дәрәҗәле кешегә кияүгә бирергә. Махсус дигәндәй, нәкъ шул вакытта, нәкъ әнә шундыйны шәһәр хакиме итеп билгелиләр дә, әмма яшьләр качып өйләнешеп куярга өлгерә инде...

Иделнең ике як ярында урнашкан ике колхоз һәрдаим көндәшлектә. Беренче колхозны алдан күрү талантыннан мәхрүм Вильдан җитәкли. Аның колхозында алдынгы сыер савучы Зәйтүнә эшли. Каршы як ярдагы колхозда эш фронтында алдынгылар исемлеген тракторчы Зиннәт - шигъри җан, искитмәле гармунчы җитәкли. Зәйтүнә һәм Зиннәт арасында барлыкка килгән хис-тойгылар Вильданны пошаманга сала. Әгәр дә мәгәр ул саклык чараларын күрмәсә, алдынгы сыер савучысыннан колак кагарга мөмкин. Мәкерле хәйлә корып, колхозга кунакка кайткан капитан Фәтхи белән Зәйтүнәне кавыштырмакчы булган Вильдан авыл халкы каршында көлкегә кала. Бөтен кешене шаккатырып, вакыйгалар исә бөтенләй башка борылыш ала...

Театр рухлары бәхәсләшә: Әтнәнең мәдәнияте кем кулында? Ул кайчан көчле булган, кайсы заманда? Аларның бәхәсенә элекке видеоязмалар да ярдәмгә килә, фотолар да. Үзара сөйләшү җырларга үрелеп китә, фольклор күренешләр белән алмаша. Әтнәнең данын гомер гомергә югары тоткан талантлар бар да сәхнәдә, барысы да үз өлешен кертә. Рухлар бүгенге мәдәният турында да

Спектакль 2 сәг.15 минут дәвам итә

Ире һәлак булганнан соң бөтен ыру белән өч ул - Юлморза, Акъегет, Ишморзаның әнкәсе Тәңкәбикә идарә итә. Юлморза инде өйләнгән, уртанчылары Акъегет Зөбәрҗәт атлы кыз белән ярәшкән, бөтен тирә-як матур парга сокланып туя алмый. Әмма Юлморза яу кырында һәлак була, ә ыру йолалары буенча аның ир туганы тол хатынга өйләнергә тиеш, Зөбәрҗәт 11 яшьлек Ишморзага гына пар була ала. Ыру кануннары мыштым гына җиңеп чыга алмый - ай тотылган төндә тәртәләр җимерелә, мәңгелек кануннарын мәхәббәт атлап чыга...

Гомере буе мәхәббәткә сусап яшәгән Идрис егетләрчә гашыйк була. Әмма ул – өйләнгән кеше...
Идриснең күзе чибәр, акыллы хатынга – Зөһрәгә төшә. Ничек, ни рәвешле хисләрен аңлатырга
белми йөргәндә Зөһрә аңа йөрәк серен ача...

Бу ике йөрәк – мәхәббәт фаҗигасенең ни икәнен белгән җаннар... Аларның йөрәге нинди
серләрне саклый? Ул йөрәкләрдә әрнегән яраларга дәва табылганмы? Спектакльдәге вакыйгалар борылышы әлеге сорауларга җавап табар кебек.

Кечкенә генә шәһәрнең соңгы нык искергән хастаханәсен сүтеп ташлап, аны өр-яңа бинага күчерергә тиешләр. Бу хакта хастаханә коллективы һәм андагы авыруларга уртакул чиновник егет хәбәр итә, журналистлар каршында матур итеп сөйли. Әмма аның сүзләре хакыйкатькә туры киләме соң?Иске хастаханә һәм яңа коттедж. Яңа ел һәм иске вәгъдәләр. Бу төшенчәләр арасында бәйләнеш бармы? Яңа елны кем кайда каршылар? Яңа өйдә Яңа ел каршыларга хыялланган кешене язмыш җилләре кая илтеп ташлар? Болар барысы да, әлбәттә, Яңа ел төнендә, бөтенләй дә көтелмәгәнчә хәл ителәчәк.

Спектакль 1 сәг.15 минут дәвам итә

Авыл чибәре Сөембикә аңа өмет итеп торган егетләр күңелен җилкендереп, шарт куя - ул быелгы Сабан туе батырына кияүгә чыгачак! Ә үзенең өмете - шәһәргә киткән сөеклесе Искәндәрнең кайтуы һәм сабан туе мәйданы батыры буларак аңа тәкъдим ясавы.
Искәндәр исә кайтып өлгерми, ә Имам Сөембикә өчен барган бил алышта кызның язмышы асты-өскә килүдән куркып, мәйданга чыгып батыр кала. Имамның хәләле Сәрбиямал картының "икенче хатын алам" дигән кыланмышына гарьләнә, ә Имам Сөембикәгә генә хәйләсен чишә: тимерне кызуында суга белмәгән Искәндәреңә сабак булсын, ә хәләлем Сәрбиямал бераз минем кадеремне белсен, юри генә ир белән хатын булып кыланыйк...
Бу икәүнең хәйләсе Искәндәрнең шәһәрдән дулап кайтып керүе белән чишелә - нинди картлач минем сөеклемә кул сузган?!

Габдулла Тукай исемендәге Әтнә татар дәүләт драма театры легендар режиссер Гомәр ага Мәрдәновның исемен мәңгеләштерү, татар телен, әдәбиятын саклау, яшь буында телгә, милли мәдәнияткә, театр сәнгатенә мәхәббәт тәрбияләү максатыннан, Гомәр Мәрдәнов исемендәге театр фестиваленә нигез салды. Фестивальдә Әтнә районының барлык урта һәм төп белем бирү мәктәпләре катнашты.

Жюри төрле жанрдагы 12 спектакль карады. Жанр төрлелеге, чыннан да, сокландырды: әкият-тамашалардан алып классик комедиягә, заманча мәктәп тормышын чагылдырган пьесалардан алып җитди драма әсәрләренә кадәр сәхнә күрде фестиваль кысаларында.

Фестивальнең йомгаклау тантанасында уңышлы чыгыш ясаган мәктәп коллективлары үзләренеэ спектакльләреннән өзекләр күрсәтәчәк. Җиңүче коллективка кыйммәтле бүләк, Җиңүче дипломы һәм фестивальнең Гран-при билгесе тапшырылачак.


Атнинский татарский государственный драматический театр имени Габдуллы Тукая дал старт театральному фестивалю имени Гумера Марданова с целью увековечения памяти легендарного режиссера Гумера Марданова, сохранения татарского языка, литературы, воспитания у подрастающего поколения любви к языку, национальной культуре, театральному искусству. В фестивале приняли участие все средние и основные образовательные школы Атнинского района. Жюри рассмотрело 12 спектаклей разных жанров. Жанровое разнообразие действительно впечатляло: от сказочных представлений до классической комедии, от пьес, отражающих современную школьную жизнь, до серьезных драматических произведений.
На заключительной церемонии фестиваля успешно выступившие школьные коллективы представят отрывки из своих спектаклей. Коллектив-победитель получит ценный приз, диплом победителя и знак Гран-При фестиваля.

Спектакль 2 сәг.15 минут дәвам итә

Режиссер — Фәрит Бикчәнтәев (Россиянең атказанган сәнгать эшлеклесе, Татарстанның атказанган сәнгать эшлеклесе, Татарстанның Г. Тукай исемендәге Дәүләт премиясе лауреаты, Халыкара Станиславский исемендәге премия лауреаты)
Рәссам — Сергей Скоморохов (Татарстанның М.Җәлил исемендәге республика бүләге лауреаты, Татарстанның атказанган сәнгать эшлеклесе, Татарстанның халык рәссамы, Татарстанның Г. Тукай исемендәге Дәүләт премиясе лауреаты, Россия Федерациясенең атказанган рәссамы)
Композитор — Марат Әхмәтшин

Әлеге спектакльнең бүгенге вакыйгаларга китергән тарихы бар. Тәүге тапкыр «Беренче мәхәббәт» драмасы Г. Камал театрында 1960 елда куела. Режиссер Рәфкать Бикчәнтәев (чыгышы белән Әтнә районы Бәрәскә авылыннан) Рәхилә роленә ул чакта театр студиясенең 2 курс студенты Наилә Гәрәеваны чакыра. «Әлеге рольгә мине алуы — Рәфкатьнең батырлыгы булды. Ул чакта әле татар телен дә камил дәрәҗәдә белми идем кебек. Хәй Вахитның беренче сәхнә әсәре, ул шулкадәр заманча иде! Театрга әлеге спектакль яңа сулыш бирде, тамашачы бик әйбәт кабул итте. Минем өчен дә сәхнәдә Шәүкәт Биктимеров кебек олпат артистлар белән уйнау үзе бер мәктәп булды,» — дип искә ала Наилә Гәрәева.
1960 елда «Беренче мәхәббәт» драмасы буенча Г. Камал исемендәге Татар дәүләт академия театры сәхнәсендә куелган спектакль өчен әсәрнең авторы Х. Вахит һәм режиссеры Р. Бикчәнтәев Татарстан Республикасының Г. Тукай исемендәге Дәүләт премиясенә лаек була.
Спектакльне сәхнәгә кую барышында режиссер белән актриса кыз арасында мәхәббәт уты кабына. Ә 1961 елда Рәфкать Бикчәнтәев белән Наилә Гәрәева кавышалар. Һәм шушы союзның мәхәббәт җимеше булып дөньяга киләчәктә татарның иң танылган режиссеры булачак Фәрит Рәфкать улы аваз сала. Әнә шуңа да әлеге спектакль Бикчәнтәевлар гаиләсе өчен дә, Әтнә театры өчен дә аерым мәгънәгә ия. Фәрит Бикчәнтәевның балачак истәлекләрендә Хәй Вахитның дусты Рәфкать белән бик еш кына Бәрәскәгә кайтуы, авыл халкы белән аралашуы сакланып калган.
Беренче куелышка 60 ел тулганда «Беренче мәхәббәт» кабат сәхнәдә. Әтисенең эшен дәвам иткән, татар режиссурасын яңа баскычка күтәргән Фәрит Рәфкать улы Бикчәнтәев әлеге спектакльне ТАССРның 100, Әтнәнең - 30 еллыгы, Гомәр Мәрдәновның тууына 90 ел тулуга багышлый.

Кырыгынчы дистәсен вакларга керешкән зирәк Хуҗа Насретдин туган шәһәре — Бохарага әйләнеп кайта. Әмма Бохараның явыз һәм кансыз әмире Хуҗаның бөтен дус-туганнарын җәзалаган яки шәһәрне калдырып китәргә мәҗбүр иткән. Насретдин күңелен төшерми, барыбер шәһәрдә калырга ниятли. Озакламый карт чүлмәкченең кызы — Гөлҗан белән танышып, гашыйк була. Әмма кызны рибачы Җафар кәнизәк итмәкче — Хуҗа Насретдин исә Гөлҗан әтисенең бурыч кәгазьләрен вакытында каплый. Үч алу ниятеннән, Җафар әмиргә барып, чуклап-чачаклап Гөлҗанны мактый, тегесе үз чиратында Гөлҗанны хәрәменә ала. Хуҗа хәрәмгә үтеп керә алмый, әмма бәхетенә каршы, уйламаганда-көтмәгәндә, базардагы чәйханәдә Гуссейн Гослия — әмирнең үзенә хезмәткә чакырган фикер иясе, хәким белән таныша. Беркем дә әлеге хәкимнең кыяфәтен белмәгәнгә, Хуҗа, хәкимне алдап, үзен хәким дип таныштырып, әмир сараена үтеп керә. Аңа кабат Гөлҗанны коткару бәхете елмая, әмма Хуҗаның үзен тагын бер сынау көтеп тора…

Спектакль 2 сәг.00 минут дәвам итә

Мәктәпкә яңа директор булып билгеләнгән 25 яшьлек Илгиз Туктаров ирле-хатынлы укытучылар гаиләсе — Нариман абзыйлар йортына яшәргә керә. Һәм… Нариман белән Шәмсенур гаиләсенең сылу кызлары Динәгә гашыйк була. Дөреслек өчен көрәшүче Динә дә укытучысына гашыйк — Илгизгә авырлык китермәс өчен ул башка мәктәпкә күчеп укырга риза.
Мәктәптә исә Туктаровның хәлләре шәптән түгел — астан кисеп, өстән ямарга яраткан күз буяучы укытучыларның башбаштаклыклары белән көрәшәсе бар, намус кушканча, үз укучысына булган хисләрне йөгәнләп, беркемгә дә сиздертмәскә кирәк. Нәкъ шул вакытта гауга да килеп чыга: югары уку йортына мәктәп белеме һәм аттестаты белән керә алмаган бер укучы, аттестатын танудан баш тартып, кенәгәне мәктәпкә кайтара.
Вәзгыятьне төптән үзгәртергә теләгән Илгиз уку-укыту системасына ныклап тотына, укытучыларның сыйфат ягына басым ясауларын тели. Әмма искелек тарафдарлары көрәштә җиңә, Туктаров мәктәптән китәргә мәҗбүр була. Илгизнең дөреслек фәлсәфәсе ул эш урынын бушаткач кына күпләрне йокыдан уята. Мәктәп директоры белән шактый каршылыклы бәхәскә кергән колхоз рәисе Шәйхаттаров үзе үк Туктаровны эшенә кайтару юлларын эзләргә керешә…

Кыти-Мыти, Американың кәттә шүрәлесе, урманга туган-тумачасын эзләргә кайта. Кәбестинский һәм Кишерский атлы куяннарга кайткан кунак шундук ошамый, мөгаен, бу шүрәле дигәннәре җыр бәйгесендә катнашырга һәм аларны җиңәргә дип кайткандыр әле! Нишләп була бу очракта? Дөрес — көндәшкә әшәкелек эшләргә. Үч алуның беренче адымы булып боланнан агулы кәнфит алып, шүрәлене сыйлау тора. Америка кунагы кәнфиттән соң юләрләнергә керешә, бер очтан Кети-Кетигә дә мәхәббәт аңлата. Аннан соңгы хәл-әхвәл берәүне дә битараф калдырмый — Ак Тәпинең явызлануы, Кыти-Мытины кабаннардан урлаттыру, шүрәленең әнкәсенең Америкадан кайтуы һәм яраткан улын эзләргә керешүе…

Спектакль 1 сәг.55 минут дәвам итә

Спектакльдә автор үз пьесасының төп каһарманы Мәдинә Сафина белән тартыша. Янәсе ул мелодрама язарга уйлаган булган,ә моның өчен күз яше мул булып агу кирәк.Әмма гаҗәеп хәл: Мәдинә автор теләгенә буйсынырга теләми, авырлыклар алдында сыгылып төшми, күз яше чыгармый. Героеның үссүзлеге белән килешә алмаган автор алдында бер- бер артлы авыр сынаулар куя.6 ел авырган әнисенең хәлен белергә кайтмаган абыйсы Исхакның ул үлмәс борын өйне сатарга җыенуы, туганнарның мал бүлешүе, ана һәм бала, куршеләр арасындагы мөнәсәбәт, Мирзанур образында чагылган ирләрнең көчсезлеге, хыянәт кебек төшенчәләр бүгенге яшәеш белән дә аваздаш.

Акбай авылда яши һәм монда аңа бик ошый. Саф һавада, киң сахраларда йөгереп уйнарга да, тамак туйганчы рәхәтләнеп ашарга да була. Тик аның белән бер йортта яшәүче песи Тәмлетамакның гына күңеле тыныч түгел. Беркөнне телевизордан күргән, шәһәр дигән бик матур җиргә китәсе килә аның. Ничек кенә шунда эләгергә? Юлда бит куркыныч, урман аша чыкканда аю-бүреләр очравы бар. Шуннан хәйләкәр Тәмлетамак шәһәргә үзе генә кача. Акбай аның өчен кайгырып, шулчак артыннан ярдәмгә ашыга.
Акбай белән Тәмлетамакны шәһәрдә нинди маҗаралар көтә һәм дуслар үз туган йортларына кайтырлармы?..
Ә әкиятнең дәвамын белер өчен, Сезне «Авыл эте Акбай» музыкаль спектакленә көтеп калабыз.

«Бик авырлык күреп үстем бит инде… Салкын пич башында үстем, әни үлгәч… Шул яшьлегем кире кайтса, шул авыр тормышка мин кире кайтыр идем! Үлмәдем бит! Тырыштым! Кемгә кер удым, кемгә идән юдым. Кайтыр идем шунда, шул салам түбәле ятим өебезгә кайтыр идем… Үкенмимен! Ризамын! Яшьлегем кире кайтса… тормышның кадерен белер идем. Җиңел тормыш — сөенеч тормыш түгел ул. Аллага шөкер, эшләп алдым, димен. Тәмсез булса да, тәмле дидем. Аллага шөкер, мин исән, дидем…»

(Әлфия Авзалова)

«Әлфия» спектакле — бөек татар җырчысы Әлфия Авзаловага чиксез хөрмәт һәм мәхәббәт чагылышы. Әлеге әсәр җырчыныңтормыш юлы һәм иҗатына нигезләнеп эшләнсә дә, биографик төгәллеккә дәгъва кылмый, ә, киресенчә бөек шәхес исеме тирәсендәге хыялга әверелә.
Әлфия Авзалова кара төндә очкан күбәләк кебек, гомере буена, үзенә ни дәрәҗәдә авыр булуга карамастан, тамашачысына яктылык, нур бүләк иткән. «Әлфия» — үз үрнәге белән башкаларның күңелендә яшәргә өмет тудыручы, көчле шәхескә мәдхия.

___________________________________________________________

Спектакль «Альфия» в постановке Ильгиза Зайниева расскажет о творческой славе легендарной певицы Альфии Авзаловой. Сюжет повествует о жизни Авзаловой, как она испытала на себе все тяготы жизни и осталась такой, как росточек, который пробивается из народа, из гущи жизни, и который испытывает трудности, но не показывает этого. В ней было очень много юмора, сатиры, жизнелюбия, уверенности в себе, хотя, наверное, были и сомнения внутри. Но она никогда не показывала свое уныние…

Иван Васильевич Ломов үзенең күршесе — Степан Степанович Чубуков кызының кулын сорарга килә. Яшьләр үзләре генә калуга, алар арасында кызу бәхәс куба: берсе Үгез Болыннарын Ломовларныкы дип тәкрарласа, Наталья Степановна Болыннарның Чубуковларныкы булуын дәлилли. Нинди максат белән килүен булачак кәләшенә әйтергә дә өлгермәгән булачак кияүне Степан Степанович өеннән куып чыгара.

Наталья Степановна исә Ломовның ни максат белән килүен белеп алуга, Иван Васильевичны кире китерттерә. Әмма ау этләре турында башланган сүз кабат ызгыш китереп чыгара: соң кемнең ау эте яхшырак — Ломовның Сизәеме, әллә Чубуковларның Тәгәрәеме? Яшьләргә Степан Степанович кушылуга бәхәс тагы да кызып китә ки, хәтта Ломов аңын җуеп егыла. Чубуков югалып калмый, шундук яшьләргә хәер-фатихасын бирергә ашыга: «Менә гаилә бәхетегез дә башлана».

Тихон Кабановның үз фикере һәм ирлек ныклыгы юк дәрәҗәсендә: бай һәм хакимлек итәргә яратучы сәүдәгәр әнкәсе Марфа Игнатьевна сүзеннән уза алмый ул. Кабаниха өчен тәэсирият барыннан да өстенрәк — ул һәм аның гаиләсе әйләнә-тирәләр өчен күз өстендә каш булырга тиеш. Шуңа да алар гаиләсендә икейөзлелек һәм курку хөкем сөрә. Тихонның хатыны Катерина өчен бу бөтенләй башка сыймаслык төшенчә. Марфа — Кабаниха киленен өнәми, шуңа өстәп улы белән килене арасындагы мөнәсәбәтләрне даими киеренкелектә тота — улыннан әнисенә караганда хатыны мөһимрәк икәнен танырга таләп итә. Катерина моны кырыйдан гына күзәтә - Тихонны кызгануын кызгана ул, әмма башка ярата гына алмый…

Шәһәрчеккә тагын бер сәүдәгәрнең туганы — Борис кайтып төшә. Белемле егет һәм кияүдәге Катерина арасында хисләр барлыкка килә, Тихон эшләре буенча башка шәһәргә командировкага киткән арада, ике яшь йөрәк очраша да башлый. Әмма ире кайтуга, Катерина гөнаһын яшереп кала алмый — барысын да Тихонга бәян итә.

Спектакль безгә үзебезнең калебне тагын да ныграк һәм ихласрак тою хакын анык күрсәтә. Катерина да бер мизгелгә үзен исән һәм ирекле итеп тою өчен гомере белән түләргә әзер. Нигә табигатькә каршы килгән тормыш рәвешен кабул итү шуның кадәр кыен? Кеше үзенең ихтыяр көче белән идарә итә аламы? Әлеге сорауларга җавапны Катерина табигать көчләреннән эзли.

Спектакль 1 сәг.15 минут дәвам итә

Режиссер — Дамир Сидеев
Рəссам — Анна Романова
Хореограф — Венера Галимова
Композитор — Булат Абдуллин
Ут куючы рəссам — Екатерина Гиждиян
Режиссер ярдəмчесе — Илфира Сафиуллина
Тавыш операторы — Газинур Тимергалиев
Яктырту цехы — Руслан Кыямов

Гаиләнең бәхете нидә - бәрәкәт һәм муллыктамы, мәхәббәт яисә бала сөюдәме? Гаиләдәге мәхәббәт бала булмаса да яши аламы? Вахид хәзрәт һәм остазбикә Сәгыйдә гаиләсе баласызлык хәсрәте кичерә. Мәхәббәт һәм иман нигезенә корылган гаилә ул хәсрәт һәм сыкрауның бөтен ачысын күрә - унике ел бергә яшәү дәверендә Аллаһыдан туктаусыз бала да сорый, чит кеше балаларын да тәрбия кылып карый, чарасызлыктан им-томчылар ишеген дә шакый… Иман һәм иренә булган хисләр ярдәме белән Сәгыйдә катлаулы «яңадан туу» юлын үтә - Аллаһы Тәгаләгә булган мәхәббәте һәм иренең булачак балалары хакына остазбикә икенче планга күчеп, иренә булган хисләреннән дә баш тартырга риза… Моңа Вахид ничек карар да, алар бергәләп бу сынаулар юлын уза алырлармы? Мәхәббәт булганыннан да зуррак һәм чистарак хискә әверелергә сәләтлеме?

Нәрсә ул бәхет? Бәхетне куып җитеп, узып китеп буламы? Аның бәясе бармы, әллә ул сатып алып булмый торган кыйммәтме? Мәхәббәткә генә нигезләнеп, ике йөрәк корган оя тормышның матди ягына әһәмият бирмичә генә яши аламы?
Әлеге сорауларга ике гашыйк — рәссам Айтуар белән студент кыз Асия дә җавап табарга тиеш. Аларның берәвенә - рәссам Айтуарга ташлар, сыннар мәхәббәте кагылган, ул көне-төне иҗат белән шөгыльләнә. Аңа бернинди дә дөнья малы кызык түгел, иҗат һәм хыял киңлекләре кадерле. Асиягә боларның бөтенесе дә рәшә булып кына күренә - аңа иң соңгы мода буенча киенү, абруйлы эш, театр ложаларында мәшһүр кешеләр белән рәттән утыру мөһим. Инде әзерләнеп беткән туйлары алдыннан үз әнисе — Нәгыймә килү кызның күзләрен тагын да ачып җибәрә. Кара әле — аның әти-әнисенең дә язмышы шул икән бит! Әнисенә, аның булачак ире Айтуарга кебек үк — иҗат һәм хыял гына кирәк, аңа көне-төне җырлау булсын, ә әтисе — җир кешесе, бер тиенне ике итеп яши белүче. Асия дә әти-әнисенең хатасын кабатлый түгелме? Кирәкме соң аңа бу хыялый Айтуар?.. Тамагың ач булса, иҗат дип кенә рәсем ясап утыра алмассың бит!..
Әмма еллар узгач та сорауларга тәгаен җавабын бирә алмый - нибары узып барышлый гына булса да, бәхетенә сугылып чыгарга вакыт табар, узып барышлый гына булса да, яшьлеккә кайтыр юлларны эзләр…